Σε ερώτημα που απευθύνθηκε στο γραφείο μας σχετικά με την επιλογή ασφαλιστικού φορέα για υπαλλήλους σε καθεστώς Ι.Δ.Α.Χ. δόθηκε η ακόλουθη απάντηση η οποία εξειδικεύθηκε στη συνέχεια βάσει των προσωπικών στοιχείων του κάθε ενδιαφερόμενου σύμφωνα με τον ασφαλιστικό του βίο.
ΓΕΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
.Κατά το άρθρο 86 Ν.4842/2021,ΦΕΚ Α 190/13.10.2021:
” Οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου που μονιμοποιούνται σύμφωνα με το άρθρο 223 του ν. 4798/2021 (Α’ 68) δύνανται, αντί της αυτοδίκαιης υπαγωγής τους στο ασφαλιστικό – συνταξιοδοτικό καθεστώς κύριας, επικουρικής ασφάλισης, εφάπαξ παροχής και υγειονομικής περίθαλψης που διέπει το προσωπικό με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου της θέσης, στην οποία διορίζονται ως μόνιμοι δικαστικοί υπάλληλοι, να διατηρήσουν, από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης διορισμού της παρ. 6 του άρθρου 223 του ν. 4798/2021, το ασφαλιστικό- συνταξιοδοτικό καθεστώς της θέσης από την οποία προέρχονται και όλη η εφεξής υπηρεσία τους στη νέα τους θέση θεωρείται ότι διανύεται στο καθεστώς αυτό. Η διατήρηση του προηγούμενου του διορισμού τους ως μονίμων δικαστικών υπαλλήλων ασφαλιστικού-συνταξιοδοτικού καθεστώτος γίνεται με ανέκκλητη δήλωσή τους, η οποία υποβάλλεται στην δικαστική αρχή που υπηρετούν, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση της απόφασης διορισμού τους.”
Σας γνωρίζουμε ότι στο ΦΕΚ 43, τεύχος Α’/28.2.2020, δημοσιεύτηκε ο νόμος 4670/2020 «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) καί άλλες διατάξεις» και συγκεκριμένα, με το άρθρο 23, τροποποιείται το άρθρο 5 του ν.4387/2016 (Α’85).
Με το άρθρο 5, όπως διαμορφώνεται μετά την τροποποίηση του, προβλέπονται κατά παράγραφο τα ακόλουθα:
Με την παρ. 1 ορίζεται ότι το συνολικό ποσοστό εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης ασφαλισμένου και εργοδότη έχει διαμορφωθεί σε ποσοστό 20%, για τα ακόλουθα πρόσωπα:
α. τους τακτικούς και μετακλητούς υπαλλήλους και λειτουργούς του Δημοσίου, της Βουλής, των ΝΠΔΔ και των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμίδας, β. τους ιερείς και τους υπαλλήλους των εκκλησιαστικών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου και
γ. τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, των Σωμάτων Ασφαλείας και του Πυροσβεστικού Σώματος.
Σημειώνουμε ότι τα μεταβατικά ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών εργοδότη που είχαν προβλεφθεί με την παρ. 2γ του άρθρου 5 του ν.4387/2016, όπως αυτό ίσχυε πριν την αντικατάστασή του με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, αφορούσαν στο χρονικό διάστημα από 1/1/2017 έως 31/12/2019, και ως εκ τούτου ως προς την εργοδοτική εισφορά δεν υφίστανται πλέον μεταβατικές διατάξεις από 1.1.2020 και εφεξής. Η ανωτέρω σταδιακή αναπροσαρμογή αφορούσε μόνο την ασφαλιστική εισφορά του δημόσιου τομέα ως εργοδότη καθώς η ασφαλιστική εισφορά του ασφαλισμένου ήταν σε κάθε περίπτωση 6,67%.
Επομένως, λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, από 1.1.2020 το συνολικό ποσοστό εισφοράς κλάδου κύριας σύνταξης στον e-ΕΦΚΑ ασφαλισμένου και εργοδότη, για τους υπαγόμενους στην ασφάλιση του Δημοσίου υπαλλήλους και ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής τους στην ασφάλιση (παλαιοί και νέοι ασφαλισμένοι), ορίζεται μηνιαίως σε ποσοστό 20% επί των συνταξίμων μηνιαίων αποδοχών τους, και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος του ασφαλισμένου και κατά 13,33% σε βάρος του Δημοσίου και των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου.
Σε ό,τι αφορά τις συντάξιμες αποδοχές των ανωτέρω προσώπων, αναφέρουμε τα ακόλουθα:
Από 1.1.2017, για τους αμειβόμενους με τις διατάξεις του ενιαίου μισθολογίου (ν.4354/2015) και ειδικότερα για τους παλαιούς (έως 31.12.1992) ασφαλισμένους, ως συντάξιμες αποδοχές νοούνται αυτές επί των οποίων καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές για κύρια σύνταξη σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 9 παρ. 2 περ. ι και 59 παρ. 2 του Π.Δ. 169/2007.
Για τους νέους (από 1.01.1993) ασφαλισμένους, ως συντάξιμες αποδοχές νοούνται αυτές επί των οποίων καταβάλλονται ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με το αρ. 17 παρ. 1 του ν. 2084/1992, δηλαδή οι τακτικά καταβαλλόμενες αποδοχές τους.
Για τους αμειβόμενους με τις διατάξεις του ειδικού μισθολογίου (ν.4472/2017), από 1.1.2017, οι συντάξιμες αποδοχές των με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου υπαλλήλων, ανεξάρτητα εάν ανήκουν στην κατηγορία των «παλαιών» ή «νέων» ασφαλισμένων, προσδιορίζονται ρητώς στις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.4488/2017 και είναι οι μηνιαίες τακτικές αποδοχές της παρ.10 του άρθρου 153 του ν.4472/2017, με εξαίρεση την προσωπική διαφορά του άρθρου 155 του ίδιου νόμου.
Διευκρινίζεται ότι, οι συμπληρωματικές οδηγίες ως προς τον προσδιορισμό των συντάξιμων αποδοχών και ασφαλιστικών εισφορών, που έχουν δοθεί(ΑΔΑ:7ΦΘΨΗ-ΟΒΛ), Φ.10042/οικ.13567/329/08-06-2018 (ΑΔΑ: 7ΑΛ2465Θ1Ω-Α46), 10042/57802/1618/22-05-2019 (ΑΔΑ:ΩΥΤΓ465Θ1Ω-Υ3Ι) και Φ10042/οικ.22892/608/19-06-2019 (ΑΔΑ:ΨΘΩ9465Θ1Ω-ΔΣ3) και Φ10042/40444/1053/21-05-2019 (ΑΔΑ:7Μ6Ξ465Θ1Ω-ΦΒΖ) εγκυκλίους, στο πλαίσιο εφαρμογής των μισθολογικών νόμων 4354/2015 και 4472/2017, εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την ψήφιση του ν. 4670/2020 ή με τις υπ’ αριθμ. 2/24112/ΔΕΠ/31.3.2017
- Διαχρονικά λοιπόν οι διατάξεις συνταξιοδότησης του Δημοσίου , ήταν ευνοϊκότερες από αυτές του ΙΚΑ.
- Για Δημοσίους υπαλλήλους ίσχυαν οι διατάξεις του Ν.3865/2010, ενώ για τους ασφαλισμένους με Ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ ίσχυαν οι διατάξεις του ν.3863/2010.
- Διαφοροποιήσεις υπήρχαν και στους χρόνους αναγνώρισης για τους οποίους στην περίπτωση των δημοσίων υπαλλήλων ίσχυαν οι σχετικές διατάξεις του Ν.3865/2010, ενώ των ασφαλισμένων στο ΙΚΑ οι διατάξεις του Ν.3996/2011.
• Με την ενοποίηση των ασφαλιστικών Ταμείων στον ΕΦΚΑ, ενώ ενοποιείται ο τρόπος υπολογισμού της Σύνταξης ανά κατηγορία ασφαλισμένων, παραμένουν σε ισχύ οι διαφορετικές διατάξεις περί θεμελίωσης των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο Τομέα σε σχέση με τους λοιπούς ασφαλισμένους οι οποίοι έχουν Ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ. Ασαφές όμως παραμένει το τοπίο, για το εάν αφορούν οι ανωτέρω διαφοροποιήσεις σε ότι αφορά την θεμελίωση ακόμη και τις αναγνωρίσεις, προσληφθέντες στο Δημόσιο μετά την 1.1.2011 με ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ, καθώς και για τους δημοσίους υπαλλήλους ισχύει ο Ν.3865/2010.
• Θέλοντας να συνοψίσουμε τα ανωτέρω, επειδή από την μία το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό καθεστώς του Δημοσίου είναι ξεκάθαρο και προνομιακό σε σχέση με αυτό του ΙΚΑ, από την άλλη δεν έχει ξεκαθαρίσει τι ισχύει ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά για τους προσληφθέντες στο Δημόσιο μετά την 01.01.2011 με ασφαλιστικό καθεστώς ΙΚΑ, θεωρούμε ότι είναι ασφαλέστερο όσοι έχουν τις προϋποθέσεις για αλλαγή του ασφαλιστικού καθεστώτος τους από ΙΚΑ σε πρώην Δημόσιο, θα πρέπει να το κάνουν εφόσον Θεμελιώνουν ευνοϊκότερο συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Επίσης όσοι κατοχυρώνουν και θεμελιώνουν ευνοϊκότερο συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις κοινές διατάξεις, δηλαδή του ΙΚΑ θα πρέπει να παραμείνουν στο ασφαλιστικό καθεστώς αυτό.
Ασφαλιστικές εισφορές ιδιωτικού τομέα
Ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης
Για τους μισθωτούς ιδιωτικού τομέα, ασφαλισμένους στον e-ΕΦΚΑ, για την κύρια σύνταξη, καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά ύψους 20%, η οποία επιμερίζεται μεταξύ ασφαλισμένου και εργοδότη. Ο ασφαλισμένος βαρύνεται με εισφορά ύψους 6,67% και ο εργοδότης με εισφορά ύψους 13,33%.
Σε μισθούς έως 6500 ευρώ μηνιαίως (ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών).
Εισφορές επικουρικής ασφάλισης
Οι συνολικές εισφορές για την επικουρική ασφάλιση (άρθρο 97 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 45 του ν. 4670/2020 και τροποποιήθηκε με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 35 του ν. 4756/2020) ανέρχονται σε ποσοστό 6,50% (έως 31/05/2022, το οποίο θα μειωθεί σε 6% από 01/06/2022) επί εκείνων των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των εισφορών της κύριας σύνταξης. Επιμερίζονται, δε, ισομερώς στον εργοδότη και τον εργαζόμενο, με ανώτατο ποσό μηνιαίων αποδοχών τις
- ευρώ.
Το ύψος και ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών (άρθρο 35 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 31 του ν. 4670/2020) των μέχρι τις 31.12.1992 ασφαλισμένων μισθωτών προσδιορίζονται σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των ενταχθέντων φορέων προνοίας στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του e-ΕΦΚΑ, με εξαίρεση τους μισθωτούς ασφαλισμένους στους τομείς προνοίας του πρώην ΕΤΑΠ ΜΜΕ. Για τους από την 1.1.1993 και εφεξής ασφαλισμένους, καταβάλλεται εισφορά ποσοστού τέσσερα τοις εκατό (4%), υπολογιζόμενη επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους για κύρια σύνταξη, όπως αυτές προσδιορίζονται στα άρθρα 5 και 38 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει (άρθρα 23 και 34 του ν. 4670/2020 και άρθρο 1 του ν. 4488/20217), από 1.1.2020 για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών τους, όλοι οι ασφαλισμένοι πριν και μετά την 1.1.1993.
Ασφαλιστικές εισφορές για μισθωτούς δημοσίου τομέα
Ποσοστό εισφοράς κύριας σύνταξης
Για τους μισθωτούς στο Δημόσιο και σε ΝΠΔΔ, ασφαλισμένους στον e-ΕΦΚΑ, για την κύρια σύνταξη, καταβάλλεται ασφαλιστική εισφορά ύψους 20%, η οποία επιμερίζεται μεταξύ ασφαλισμένου και εργοδότη. Ο ασφαλισμένος βαρύνεται με εισφορά ύψους 6,67% και ο εργοδότης με εισφορά ύψους 13,33%.
Οι ανωτέρω ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται επί των συντάξιμων αποδοχών (για τους μέχρι 31/12/1992 ασφαλισμένους) ή των τακτικά καταβαλλόμενων αποδοχών (για τους από 1/1/1993 ασφαλισμένους) και για αποδοχές μέχρι του ποσού των €6.500 μηνιαίως (ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών).
Εισφορές επικουρικής ασφάλισης
Οι συνολικές εισφορές για την επικουρική ασφάλιση (άρθρο 97 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 45 του ν. 4670/2020 και τροποποιήθηκε με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 35 του ν. 4756/2020) ανέρχονται σε ποσοστό 6,50% (έως 31/05/2022, το οποίο θα μειωθεί σε 6% από 01/06/2022) επί εκείνων των μηνιαίων αποδοχών του ασφαλισμένου που λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό των εισφορών της κύριας σύνταξης. Επιμερίζονται, δε, ισομερώς στον εργοδότη και τον εργαζόμενο, με ανώτατο ποσό μηνιαίων αποδοχών τις
- ευρώ .
Το ύψος και ο τρόπος υπολογισμού των εισφορών (άρθρο 35 του ν. 4387/2016, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 31 του ν. 4670/2020) των μέχρι τις 31.12.1992 ασφαλισμένων μισθωτών, προσδιορίζονται σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των ενταχθέντων φορέων προνοίας στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών του e-ΕΦΚΑ. Για τους από την 1.1.1993 και εφεξής ασφαλισμένους, καταβάλλεται εισφορά ποσοστού τέσσερα τοις εκατό (4%), υπολογιζόμενη επί των ασφαλιστέων αποδοχών τους για κύρια σύνταξη, όπως αυτές προσδιορίζονται στα άρθρα 5 και 38 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει (άρθρα 23 και 34 του ν. 4670/2020 και άρθρο 1 του ν. 4488/2017). Από 1.1.2020 για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών τους, όλοι οι ασφαλισμένοι πριν και μετά την 1.1.1993
Επομένως σε γενικές γραμμές δεν υπάρχουν διαφορές και βέβαια όλη η μεταρρύθμιση του νόμου 4387/2016 στόχο έχει όλοι οι εργαζόμενοι σε όλα τα ταμεία να έχουν κοινούς συντελεστές κρατήσεων και εισφορών και συντελεστές ανταπόδοση στις συντάξεις.
Επομένως η διαφορά στο ποσό της σύνταξης θα είναι το ποσό του μισθού και τα χρόνια ασφάλισης για την ανταπόδοση.
Για την εθνική σύνταξη είναι τα σαράντα χρόνια διαμονής μόνιμης στην Ελλάδα και 20 χρόνια τουλάχιστον ασφάλισης στο ποσό των 384 ευρώ, ενώ σε περιπτώσεις ασφάλισης λιγότερο από τα 20 χρόνια για κάθε έτος λιγότερο θα υπάρχει 2% μείωση.
Υπάλληλος που δεν συνταξιοδοτήθηκε από το Δημόσιο αλλά από το ΙΚΑ, δικαιούται την αποζημίωση του άρθρου 55 του Π Δ 410/1988. (Πλειοψ.).
Η διαδικασία αφορά αποζημίωση ΙΔΑΧ προσωπικού, που δεν υπάγεται για την χορήγηση σύνταξης σε ασφάλιση Δημοσίου, και εφόσον συμπληρώνει τις προϋποθέσεις για λήψη σύνταξης, δύναται να αποχωρεί από την υπηρεσία λαμβάνοντας το μεν επικουρικά ασφαλισμένο το 40%, το δε μη επικουρικά ασφαλισμένο το 50% της προβλεπόμενης από τις κείμενες διατάξεις αποζημίωσης. Η αποζημίωση λόγω απολύσεως ή καταγγελίας της σύμβασης εργασίας από την υπηρεσία καθορίζεται ως εξής: α. Για το προσωπικό που έχει συνεχή υπηρεσία από ένα έτος μέχρι τρία έτη οι αποδοχές ενός μήνα, πάνω από τρία και μέχρι έξι έτη οι αποδοχές δύο μηνών, πάνω από έξι και μέχρι οκτώ
έτη οι αποδοχές τριών μηνών και πάνω από οκτώ και μέχρι δέκα έτη οι αποδοχές τεσσάρων μηνών. β. Για κάθε συμπληρωμένο έτος υπηρεσίας μετά τα δέκα και μέχρι τριάντα έτη, η παραπάνω αποζημίωση προσαυξάνεται με το ποσό των αποδοχών του μήνα.
Ο υπολογισμός της αποζημίωσης γίνεται με βάση τις τακτικές αποδοχές του τελευταίου μήνα, με καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Κατά τον υπολογισμό της αποζημίωσης, οι μηνιαίες αποδοχές δεν λαμβάνονται υπόψη κατά το ποσό που υπερβαίνουν το οκταπλάσιο του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη, πολλαπλασιαζόμενο με τον αριθμό τριάντα (30).
Σύμφωνα με τον Ν.4093/12 και συγκεκριμένα , με την υποπαράγραφο ΙΑ.5. Μείωση Συντάξεων και Εφάπαξ Βοηθημάτων: “Σε καμία περίπτωση η εν λόγω αποζημίωση δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 15.000,00 ευρώ”
Γνωστοποίηση ρυθμίσεων του άρθρου πρώτου υποπαράγραφος ΙΑ.5. περίπτωση 2 του ν. 4093/2012, σχετικά με την μείωση των εφάπαξ βοηθημάτων.
Υπολογισμός εφάπαξ
Το εφάπαξ βαίνει μειούμενο για τα έτη συνταξιοδότησης που συμπληρώνονται από 1ης Ιανουαρίου 2014 και μετά, καθώς με τον νόμο 4387/2016 οι εισφορές που πληρώνονται από το 2014 και εντεύθεν στα ταμεία Πρόνοιας του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα δεν έχουν ανταποδοτικότητα.
-Το πρώτο τμήμα του εφάπαξ θα είναι για τα έτη ως το 2013 και θα υπολογιστεί με το 60% του μέσου όρου των μηνιαίων αποδοχών της πενταετίας 2009-2013, επί τα έτη ασφάλισης ως το 2013.
-Το δεύτερο τμήμα του εφάπαξ θα είναι η επιστροφή των εισφορών που πλήρωσε από το 2014 ως το 2022, χωρίς τόκο.
-Για να υπολογίζεται το εφάπαξ μέσω του <<ηλεκτρονικού ΔΑΥΚ>> (ΔΕΛΤΙΟ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ) που άρχισε να εφαρμόζεται στις συντάξεις του ΕΦΚΑ-Δημοσίου.
Κατά την δική μας γνώμη θα ήταν προτιμότερο να παραμείνουν οι Δικαστικοί υπάλληλοι στο καθεστώς που είναι και σήμερα ,εκτός και αν όπως αναφέρθηκε και παραπάνω έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα ευνοϊκότερο από τις κοινές διατάξεις.
ΕΠΕΙΔΗ
- έχουν εξασφαλίσει με τη μονιμοποίηση την ίδια ασφάλεια εργασίες με αυτούς που θα είναι Ασφαλισμένοι με Ασφάλεια δημοσίου τομέα.
- σύμφωνα με τον νόμο διατηρούν τις θέσεις τους στις οποίες υπηρετούν.
- έχουν το ίδιο μισθό -Θέση και μισθολογικά κλιμάκια.
- θα μπορούν να πάρουν αποζημίωση το 40% που προβλέπεται λόγω συνταξιοδότησης το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 15.000 ευρώ.